Dieren in de Grondwet: tijd voor politieke actie

In tegenstelling tot verschillende Europese landen zoals Duitsland, Zwitserland en Luxemburg wordt dierenwelzijn nog niet erkend in de Belgische Grondwet. Duurzame ontwikkeling of het recht op milieubescherming wel. GAIA wil ook dat dieren grondwettelijke bescherming krijgen, dat verdienen zij als wezens met gevoel en eigen belangen. 

De Grondwet heeft voorrang in de hiërarchie van de Belgische rechtsnormen. Door dieren in de Grondwet op te nemen kan hun grondwettelijke erkenning als levende wezens met gevoel gewaarborgd worden. GAIA voert al jaren campagne om dieren op te nemen in de grondwet. We worden daarbij gesteund door de meerderheid van de Belgen (86%), wijst een enquête uit 2022 van marktonderzoeksbureau Ipsos uit.

Steun van Groen

In juli 2022 kregen we ook bijval van Fourat Ben Chikha, senator van de politieke partij Groen, die een nieuw voorstel indiende in de senaat om dieren op te nemen in de grondwet. PS-senator en grondwetexpert Marc Uyttendaele diende eveneens een nieuw wetsvoorstel in dat pleit voor de bescherming van dierenwelzijn. Tijdens de hoorzitting van 17 maart zal GAIA-voorzitter Michel Vandenbosch pleiten voor de grondwettelijke bescherming van dieren.

Op 28 april volgt de behandeling van de amendementen en daarna hopelijk de plenaire vergadering. Daarom zetten wij onze campagne ‘Dieren in de grondwet’ prominent op de voorgrond, om alle parlementsleden ertoe te bewegen de juiste beslissing te nemen.

Help ons nu de eis voor meer dierenrechten kracht bij te zetten en ondertekenen de petitie.

FAQ Dieren in de Grondwet
Document
PDF, 997.82kb
Voorstel tot herziening van de Grondwet (C.Defraigne, S.De Bethune, 2017)
Document
PDF, 498.7kb
Ipsos-enquête (2017)
Document
PDF, 1.26mb
Petitie formulier
Document
PDF, 1.16mb

Hoe dieren in de Grondwet opnemen?

Artikel 23 van de Grondwet

Een andere mogelijkheid is om het dierenwelzijn op te nemen in artikel 23 van de Grondwet. Deze bepaling, die een overzicht geeft van economische, sociale en culturele rechten, kan worden aangevuld met de bescherming van het dierenwelzijn, als een onderdeel van het reeds bestaande recht op de bescherming van een gezond leefmilieu. Dergelijke wijziging werd al voorgesteld als een amendement op het voorstel om dierenwelzijn in te voegen in artikel 7bis van de Grondwet:

Titel II. De Belgen en hun rechten

Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden.

Daartoe waarborgen de wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel, rekening houdend met de overeenkomstige plichten, de economische, sociale en culturele rechten, waarvan ze de voorwaarden voor de uitoefening bepalen.

De rechten omvatten inzonderheid :

1° het recht op arbeid en op de vrije keuze van beroepsarbeid in het raam van een algemeen wergelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op het waarborgen van een zo hoog en stabiel mogelijk wergelegenheidspeil, het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, alsmede het recht op informatie, overleg en colelctief onderhandelen;

2° het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale, geneeskundige en juridische bijstand;

3° het recht op een behoorlijke huisvesting;

4° het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu, wat de bescherming en het welzijn van dieren als wezens met gevoel inhoudt;

5° het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiiing;

6° het recht op gezinsbijslagen.’

De Belgische bevolking steunt het opnemen van dierenwelzijn in de Grondwet.

Naast het feit dat het juridisch mogelijk is om dieren in de Grondwet op te nemen - artikel 7bis en artikel 23 werden immers opengesteld voor herziening - wordt dit voorstel ook gedragen door de Belgische bevolking. Een IPSOS enquête (2017) onderzocht het maatschappelijk draagvlak voor de verankering van het dierenwelzijn en het respect voor dieren als wezens met gevoel in de Grondwet. 83% van de respondenten in Vlaanderen, Wallonië en Brussel beantwoordden deze vraag positief.

Tijd voor politieke actie!

GAIA hoopt dat het belang en de ernst van de erkenning van dieren op het hoogst wetgevend niveau, dus in de Grondwet wordt onderkent en dat politieke actie wordt ondernomen om de opname van dieren in de Grondwet te realiseren.